De groene stropdas
De groene stropdas is een initiatief van de Klimaatburgemeester, Klimaatnatuurlijk IJsselstein (KNIJ) en de gemeente IJsselstein. Lees hier de 2-wekelijkse column die groene initiatieven in IJsselstein in het zonnetje zet.
Beschrijving
Blogs
10 juli Een Groene Wending op Twee Wielen
Als klimaatburgemeester geef ik écht om het milieu. Ik heb zonnepanelen op het dak, een kleine windmolen in de tuin, sedum op de daken en regentonnen rondom het huis staan. Maar ik heb een kleine bekentenis: mijn auto en ik, we zijn beste maatjes. Hoe kort de afstanden ook waren, trouw stapte ik in mijn auto. Totdat... mijn wederhelft, met de druk van een klimaatconferentie op mijn schouders, mij overhaalde een fiets aan te schaffen.
En zo geschiedde. Beter laat dan nooit, toch? Met mijn nieuwe tweewieler ontdek ik plekken in IJsselstein waar ik als automobilist nooit kwam, zoals de prachtige Nedereinseplas. Geen verkeersdrukte of haastige telefoontjes meer, maar gewoon rustig pendelen langs de plassen en me verbazen over hoe mooi het er is.
Dankzij de nieuwe fietspaden die de gemeente heeft aangelegd, ben ik vaak sneller op mijn bestemming dan met de auto. En het beste van alles? Geen parkeerproblemen meer!
Dus als je iemand met een geel rugtasje voorbij ziet racen, dan kan het zomaar zijn dat ik je heb ingehaald!
Fietsen is dus niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de gemoedsrust van een klimaatburgemeester die soms gewoon even de auto laat staan.
26 juni Met de trein naar de zon
De vakantiekriebels zitten in de lucht. Een paar jaar geleden vertelde onze zerowaste expert Marjolein een inspirerend vakantieverhaal. Ontwapenend vertelde ze over haar ontdekkingstocht om steeds met minder afval uit te komen. De gezonde dosis zelfhumor maakt het toegankelijk en herkenbaar. Haar ontdekkingstocht ging ook op het onderwerp vakantie door. Ik kreeg het volgende bericht van haar:
“Vorig jaar droomde ik van een nieuwe vakantie. Wat zou ik graag naar het buitenland gaan Ik zag mijzelf met een wijntje in een hangmat in Zuid-Frankrijk. Heerlijk! Mijn dochter was het met mij eens: “Mam, ik wil wel graag een zon, zee, strandvakantie.” Helaas zag ik in mijn eentje veertien uur rijden met twee pubers niet zitten. Ik bedacht een oplossing die zelfs goed is voor het milieu: in negen uur ben je met de hogesnelheidstrein vlakbij Saint-Tropez. Ik wilde wel mijn eigen spullen mee. Alles moest in drie weekendtassen: tent, tafel, stoeltjes, gaspitje enz. Lekker minimalistisch. En het lukte:
Daar lag ik dan: in mijn hangmat, met wijntje, kijkend naar de sterren. Mission accomplished! Het beviel zo goed om te reizen met de trein. Je komt uitgerust aan op je vakantiebestemming. Ik wil niet anders meer.”
Ik zie haar helemaal voor me, voldaan en genietend in een hangmat. In de 90er jaren heb ik bergtrektochten begeleid. In mijn herinnering waren de treinreizen via Duitsland naar de Alpen heerlijk comfortabel en genoot van de geleidelijke verandering van het Hollandse hokjeslandschap naar bergen. En dat Marjolein zelf doet wat bij haar past is voor mijn gevoel precies waar het om gaat. Alleen dan werkt het ook positief.
Er rijden tegenwoordig weer meer treinen op de lange trajecten naar buitenland en ook meer slaaptreinen via Duitsland. Met een glimlach voorbij alle wegwerkzaamheden en files. Alvast een fijne zomer toegewenst!
6 juni Fruitige vaderdag
Laat ik meteen met het leuke nieuws beginnen: de actie om met 65% korting een fruitstruik aan te schaffen is deze maand tot eind juni geldig. Leuk cadeau voor Vaderdag of voor jezelf. Een feelgood inwonersinitiatief dankzij subsidie van het waterschap en Intratuin. We kregen allerlei berichten binnen over onderzoeksresultaten naar bestrijdingsmiddelen bij planten. Helaas zijn er ook dit jaar trieste getallen: op 14 onderzochte tuinplanten zijn 40 verschillende (!) bestrijdingsmiddelen gevonden. De dubieuze winnaar is de lavendelplant van de Praxis met 20 verschillende stoffen. Dat is even slikken. 100 jaar geleden was er nog geen uitgebreide gifindustrie maar waren er wel ruim voldoende kamerplanten en eetbare struiken. Als ik niet mee wil doen met deze giffabrieken en liever een positieve impact wil creëren, hoe dan wel?
Wat tegenwoordig weer heel populair is onder zowel studenten, moeders en ouderen is stekjes uitwisselen. Veel planten zijn gemakkelijk te stekken door een scheutje in water te laten wortelen of af te steken in de tuin. Zo zijn er al heel wat leuke plantjes hier thuis bijgekomen en ook weer uitgedeeld. Het is net als liefde, het vermeerdert door het te delen.
Vind je het zelf lastig hoe dat moet? Dan zijn er stekjesmarkten van plaatselijke initiatieven en je krijgt er gratis tips, advies en een gezellige babbel bij, indien gewenst. En via plantenapps en facebooksites kun je gratis stekken afhalen. Gelukkig zijn er ook onbespoten planten te koop. Zoals de fruitstruiken met korting die biologisch gecertificeerd zijn. Had je die nog niet gescoord bij de Intratuin IJsselstein? Alle inwoners van de gemeentes IJsselstein, Nieuwegein Lopik, Houten én alle dorpskernen kunnen voor €3,55 een leuke vijg, aalbes, kruisbes of druif scoren. Goed voor de vogels, bijen en waterhuishouding. Maak een vader er blij mee of pluk er zelf de vruchten van.
29 mei Dweilen met de kraan dicht
Jarenlang verzamelde ik spreukenwijsheden voor op de wc. Als ik een poosje tegen de muur zat te staren, kon ik maar beter geïnspireerd worden. Een van die wijsheden was: ook de langste reis begint met de eerste stap. Daar moet ik vaak aan denken als ik weer eens wat stappen maak om afval te knijperen. Dat afvalpakken doe ik al meer dan tien jaar en inmiddels ben ik gelukkig niet meer de enige die dit doet in mijn wijk. Mijn buurman vraagt me soms of ik het niet zat word. Tuurlijk, antwoord ik, want wie ruimt er nu voor de lol de troep van een ander op. Maar uitkijken op een schoon straatje vind ik iets belangrijker. En de wetenschap dat die opgeraapte troep niet in de oceaan waait, stelt me gerust. Soms doet de buurman een extra duit in het zakje: “het blijft dweilen met de kraan open!”. Daarin geef ik hem gelijk. Want ik heb mijn hielen nog niet gelicht of er ligt nieuw zwerfafval op straat.
Dat is de reden waarom ik de afgelopen jaren stap voor stap het aantal verpakkingen in ons huishouden probeer te voorkomen. Want iets wat je niet hebt, kan ook niet op straat belanden. Gelukkig hoor ik om me heen dat steeds meer mensen dit willen. Soms weten ze alleen niet hoe en vragen ze me om advies. Dat bracht me op het idee om mee te doen aan het organiseren van een zero/less waste wandeltour langs IJsselsteinse winkels: boodschappen doen met je eigen verpakkingen. U kunt u aanmelden voor de tour op 1 juni van 10-12 uur via de site van Zero Waste Nederland. Ik hoop dat veel mensen mee gaan doen. Want een van de andere wijsheden op mijn wc-muur luidde: het is gewoon lekkerder dweilen als je weet dat ondertussen tenminste iemand probeert de kraan te repareren. Marie-José de Zeeuw
15 mei Stoppen met shoppen?
Als kind is het er met de paplepel ingegoten, shoppen. Mijn moeder werkte in een kledingwinkel, dus dat kon ook niet anders. Wist je dat we gemiddeld 46 kledingstukken per jaar kopen? En wist je dat een kledingstuk gemiddeld slechts 7x gedragen wordt? Dat kan duurzamer zou je denken toch?
In mijn duurzame zoektocht probeer ik kleding verantwoord te kopen. Natuurlijk wil ik er ook leuk en verzorgd uitzien, maar probeer wel vooraf te bedenken, heb ik het echt nodig? (Refuse). Kan ik niet iets anders wat ik al heb hiervoor gebruiken? Zoals de trui die je man niet meer draagt gebruiken als sport trui? (Reuse). Kan ik het laten maken? Zoals de hak van je mooie laarzen? (Repair). Als laatste optie kun je het nieuw kopen (Renew) en dan het liefst tweedehands of bij een duurzaam kledinglabel.
Kleding lenen kan natuurlijk ook! In juni gaat mijn tweelingzus trouwen. Ik kan een super leuke omslagrok lenen van mijn schoonzusje. Via Vinted heb ik een hele mooie top gevonden. Bij Vinted probeer ik er op te letten dat het niet helemaal uit Spanje hoeft te komen.
Hoe kunnen we onze kleding meer gebruiken? Hoe kunnen we blijer zijn met wat we hebben? Dit blijft een uitdaging en leuk om over na te denken. Er is in ieder geval genoeg kleding op de wereld om de komende 6 generaties aan te kunnen kleden, dus nieuw kopen hoeft echt niet. Een leuke laatste tip, sinds kort is Appel & Ei open in Utrecht. Leuk om te shoppen, maar je kan hier ook je kleding verkopen.
Mijn moeder heeft onlangs al haar kleding uitgezocht en mijn zus en ik konden allebei een volle tas met mooie truien en jurkjes meenemen. Het idee dat het van mijn moeder is geweest maakt het nog leuker om het te dragen. En het is echt waar, elk uniek kringloopstuk brengt een beetje geluk!
1 mei De Avonturen van Tweedehands Kleding: Een Komische Kijk op Hergebruik"
Laatst begon ik met een interessant recyclingsproject samen met mijn honden Joy en Bas. Hun weelderige vacht wordt regelmatig gekamd en vormt nu de basis voor de bouw van knusse vogelnestjes. En tot mijn grote vermaak maken de lokale mussen en koolmeesjes gebruik van deze ongebruikelijke bouwmaterialen. Het is alsof mijn honden een nieuwe carrière hebben gevonden als modeontwerpers voor vogels.
De natuur zelf lijkt ook te begrijpen dat hergebruik de sleutel is tot duurzaamheid. Ecologen grappen erover dat de natuur het concept van recyclen al lang heeft geperfectioneerd, terwijl wij er nog steeds aan moeten wennen. En terwijl ik het geplukte hondenhaar in vogelhuisjes stop, glimlach ik bij het idee dat we een kleine stap zetten in de richting van natuurlijk hergebruik.
In ons eigen stadje IJsselstein zijn er gelukkig steeds meer initiatieven die deze filosofie omarmen en kleding een tweede kans geven. Het is een verademing om te zien hoe steeds meer mensen de norm van wegwerpmode achter zich laten en kiezen voor duurzame alternatieven. En laten we eerlijk zijn, er is iets buitengewoon bevredigend aan het dragen van een trui die een vorig leven heeft gehad. Je draagt bij aan een groter geheel terwijl je er ook nog eens fantastisch uitziet.
Het idee dat kleding een tweede leven kan hebben, is ook een bron van vermaak. Denk maar eens aan de avonturen die een oude spijkerbroek zou kunnen vertellen als hij kon praten. Van wilde studentenfeesten tot romantische strandwandelingen, elke rafel en scheur vertelt een verhaal. En een beetje humor is in ons leven altijd welkom is, zelfs als het gaat om de kleding die we dragen.
Dus laten we samen lachen om de capriolen van hergebruikte kledingstukken en de komische situaties waarin ze terechtkomen. Laten we vogelnestjes maken van hondenhaar en tweedehands truien omarmen alsof het onze beste vrienden zijn. Want als het op duurzaamheid aankomt, is een vleugje humor misschien wel het beste modeaccessoire dat we kunnen dragen.
17 april Duurzame kleding
Tweedehands? Daar moest ik niks van hebben vroeger. Oud, vies, versleten... Ik heb genoeg geld voor kleding, dus waarom zou ik tweedehands kopen? Sinds de jaren ’90 ben ik actief met duurzaamheid bezig. Ik studeerde milieukunde, bespaarde energie, fietste veel en at steeds meer plantaardig. Dat was genoeg toch?
Tot ik jaren later las dat productie van kleding heel milieuvervuilend is. Er zijn veel land, water, verf en bestrijdingsmiddelen voor nodig en er is veel CO2-uitstoot. Ik schrok. Vanaf toen kocht ik alleen fairtrade duurzame biologische en gerecyclede kleding. Tweedehands is natuurlijk nog duurzamer, maar ik zou me schuldig voelen als er dan te weinig zou overblijven voor mensen die het financieel minder hebben.
Tien jaar geleden was ik bij de opening van de grote kringloopwinkel Wawollie op Lage Weide in Utrecht. Daar ging een wereld voor me open. Zo ontzettend veel aanbod van tweedehands kleding! Meer dan genoeg voor iedereen, ook voor mij. Maar is dat dan in IJsselstein ook? Absoluut! Er zijn maar liefst 5 winkels met tweedehands kleding: de kringloopwinkels op de Nijverheidsweg 17, Middenweg 31, Benschopperstraat 42, De Clinckhoeff 25 en de vintage winkel op de Schuttersgracht 16. Keus genoeg.
Het kan nog leuker: de Ketting Kledingruil (Clothing Loop). We geven tassen met goede kwaliteit schone kleding aan elkaar door. Je haalt eruit wat je wilt hebben. Gratis! Inmiddels zijn er al 5 kettingen in IJsselstein: heren, kleine en grote kinderen, kleine en grote dames. Op KNIJ.nl vind je meer informatie en aanmeldlinks. Ook in Lopik, Benschop, Linschoten en veel meer gemeenten zijn kledingkettingen.
Op woensdagavond 24 april vanaf 19.00 is er een kledingweggeefparty bij ZoLekker aan de Schuttersgracht. Kom gezellig gratis shoppen.
Oud, vies en versleten? Nee, ik voel me nieuw, blij en trots in schone duurzame kleding!
4 april 2024 - Fruitstruik erin!
Ik ben gek op fruit. Vanuit KNIJ doen we sinds 2018 mee met het feelgoodproject ‘Tegel eruit, plant erin!’. Winwinwin voor ieder. Hoe mooi en simpel kan het zijn. Zowel tuineigenaren als balkonbezitters werden er blij van.
Als één plantje erin kan, is er vaak interesse naar meer. Met ‘Fruitstruik erin!’ brengen we sinds deze week nieuwe inspiratie. Eetbare struiken met hoge korting, nog leuker voor kinderen en levensgenieters. Gelukkig kunnen we nu op veler verzoek meer inwoners blij maken dan alleen inwoners van IJsselstein. KNIJ en IVN hebben gezamenlijk subsidie aangevraagd bij het waterschap (HDSR). Hierdoor kunnen nu ook Nieuwegein, Lopik en Houten met dorpskernen meedoen.
In de maand april kun je met 65% korting een lekkere fruitstruik scoren bij Intratuin. Zij bestellen biologische fruitstruiken, want we willen geen pesticiden in onze tuin. Niet voor onszelf en niet voor de dieren die ervan meesmullen.
Ik dacht lang na over een passende slogan en kwam niet verder dan ‘Fruitstruik, lekker voor m’n buik’. Ik weet zeker dat er veel leukere te bedenken zijn. Daarom hebben we een leuke prijsvraag: Stuur ons waarom een fruitstruik een meerwaarde voor jouw tuin of balkon is. Stuur jouw motivatie of slogan vóór 10 april naar fruit@knij.nl. De winnaar krijgt een gratis fruitstruik.
En voor ieder die geen fruitstruik wint; maak jezelf, je kinderen of de vogels blij met heerlijke bessen, frambozen, vijgen of druiven. Of als je zelf geen interesse hebt, dan is een struik voor een paar euro een geweldig cadeau voor vriend of familie. Of als bedankje aan die fijne vakantieoppas voor de planten en post. Een ‘feelgood’ actie.
Nu moet ik nog kiezen of het de gouden herfstframbozen worden, of toch die zoete klimmende druif.
Meer info op KNIJ.nl
27 maart 2024 - Lekker schoon IJsselstein
Alex van Eck van ‘Enjoy Cleaning Up’ had zijn opruimhond Joy aangemeld als klimaatburgermeester. Hij is nu zelf dit jaar de klimaatburgermeester. Joy vindt het geweldig om zwerfafval te ruimen. Op 23 maart, de landelijke Opschoondag, zullen ze vast lekker bezig geweest zijn. Wat dat betreft heeft IJsselstein fantastische opschoonkanjers. Erik Wiersma, de NoPlasticRunner, heeft zelfs een landelijke duurzaamheidsprijs heeft gewonnen. Al hardlopend verzamelt hij zwerfafval en inmiddels helpen heel wat inwoners mee. Petje af.
Misschien minder hardlopend maar zeker niet minder lopend zijn de diverse groepen inwoners die in IJsselstein bezig zijn. Al decennialang knijpert de inwonersgroep in IJsselveld Oost om de buurt aangenamer te houden. Ook petje af. En de ‘losse’ inwoners die ik ‘s morgens tijdens hun ochtendwandeling al knijperend in Achterveld zie rondscharrelen. Om de egeltjes te beschermen tegen de plastic troep. Respect.
Hoewel we echt trots op deze IJsselsteinse helden mogen zijn, vind ik het vooral triest dat dit nog steeds nodig is. Want hoe mooi zou de switch zijn dat we beseffen dat dit niet normaal is en beter de schade kunnen voorkomen? Het besef dat een weggegooide peuk niet verteerd? En elastiekjes voor wormen worden aangezien in magen van dieren belanden?
Stel dat tijdens de Opschoondag honderden inwoners vrijwillig hebben meegeholpen knijperen. Dan blijven er nog ruim 30.000 inwoners over in IJsselstein die niet hebben meegeholpen. Zo ongeveer 1% van de inwoners heeft rommel opgeschoond. Als wij, de 99% die niet geweest is, nou geen peuken, bekers, flesjes, blikjes, kauwgom, snoeppapiertjes meer op straat laten slingeren. Zouden we dan niet klaar zijn? Gewoon uit respect voor alle honden, katten, egels en vogels? Een prettige leefomgeving voor onszelf en vooral ook voor de kinderen. Want plastic vergaat niet. Het wordt hooguit steeds kleiner, maar daarmee niet minder schadelijk. Ik ga ervoor!
13 maart 2024 - Groen schoolplein voor de Minstreel
Verstoppen in de bosjes, heksensoep maken, takken gebruiken als zwaarden… Heerlijk hoe kinderen hun fantasie gebruiken bij het buitenspelen.
2,5 jaar geleden is Kindcentrum De Minstreel geopend. Als de kleuters buiten spelen gaan de hekken van de kiss ‘n ride dicht en hebben ze extra ruimte om te rennen en te fietsen. Alleen… verstoppen in de bosjes kan niet, want op het kleuterschoolplein is geen groen, alleen maar steen.
Afgelopen oktober wilden we met KNIJ iets met duurzaamheid en kinderen doen. We kwamen erachter dat kids van twee vrijwilligsters in dezelfde kleuterklas zaten. En we ontdekten dat de school iets met het versteende plein wilde. In de zomer wordt het er heet. Er was zelfs een oproep aan de ouders voor parasols. Zo ontstond het idee om ons in te zetten voor een groener plein. Zo gezegd zo gedaan! Met een hovenier die ervaring heeft met het vergroenen van schoolpleinen werden de wensen op papier gezet. De directeur was ook gelijk enthousiast en vroeg met dit plan op 2 januari subsidie bij het HDSR aan. Twee weken later hadden we al akkoord! Het was heel bijzonder hoe mooi alles samen kwam. Er komen o.a. een buitenkeukentje, een wilgentunnel en verschillende fruitstruiken en (zeldzame!) bomen.
Een groene omgeving stimuleert kinderen om te bewegen, verbetert de concentratie en leerprestaties en stimuleert de motorische ontwikkeling. Daarnaast zorgt het voor verkoeling en kan het water beter weg. De kinderen helpen mee met het aanplanten, zodat ze er voorzichtiger mee omgaan en betrokken zijn bij de groei van de plantjes.
Het leuke is, KDV Blos was zo enthousiast dat ze ook gelijk met hun plein mee willen doen. Heeft mijn dochtertje van 8 maanden straks ook een fijn plekje in de schaduw.
Dus vanaf nu kleuters bij de Minstreel; vies worden, besjes eten en beestjes zoeken! Schenk de heksensoep maar vast in!
28 februari 2024 - Wat is de groene stropdas?
Het begon zo: Alex van Eck van ‘Enjoy Cleaning Up’ had zijn opruimhond Joy aangemeld als klimaatburgermeester. Joy vindt het geweldig vindt om zwerfafval te ruimen. Maar omdat Joy lastig kan meepraten, werd Alex zelf dit jaar de klimaatburgermeester. En zo belandde hij bij de gemeente aan de overlegtafel.
Deze tafel zag er trouwens anders uit dan voorheen. Dit jaar is namelijk landelijk ingevoerd dat je zelf een eigen beker meeneemt naar kantoor. Dat bespaart niet alleen enorm veel wegwerpbekers, maar ook veel zwerfafval op straat. Waar ik voorheen raar werd aangekeken als ik m’n eigen drinkbeker meenam is dit nu regel. Tijdens dit bezoek aan het gemeentehuis hadden veel van mijn tafelgenoten al een eigen beker mee. Het idee voor de groene stropdas ontstond ook aan deze tafel.
Een idee van de klimaatburgemeester en een stuk duurzamer dan een gouden ketting. Zijn moeder heeft van oude groene lapjes een stropdas genaaid. Deze staat symbool voor wat we met z’n allen als groene duurzame beweging willen maken. Want die beweging kan hij niet alleen, we doen het met elkaar. En we geven de stropdas door. De groene stropdas is voor ons allemaal.
Heb jij een duurzaam verhaal te vertellen? Of een goed idee voor het klimaat? Deel het met de groene stropdas en de inwoners van IJsselstein.
Er is zoveel moois in IJsselstein gaande. Zoals de krokusharten die momenteel volop bloeien. Elk jaar worden er nieuwe bij geplant door vrijwilligers en de IVN krokushartenwandeling is geliefd. Joy zal het toch ook vast leuk vinden al die gekleurde krokusharten tijdens het buitenrennen als afwisseling op de plastic flesjes? Wat is de volgende groene stap? Er gaan in ieder geval meer duurzame columns komen. Vanaf nu tweewekelijks. Laat je inspireren en houd de columns om de week in de gaten!